Nhà thơ Lê Hùng Một hồn thơ đầy nghị lực và xúc cảm

       
Nhà thơ Lê Hùng Một hồn thơ đầy nghị lực và xúc cảm

                 Đọc thơ ông, chúng ta như lạc vào vườn thơ để rồi khựng lại bước chân lang thang của mình như bắt gặp một loài hoa quý nở đúng mùa giữa bao nhiêu bề bộn đường đời. Trong nhiều năm qua ông vẫn luôn tích cực hoạt động trong các phong trào văn học, báo chí và thơ ca và rồi nó gắn liền với cuộc sống của ông. Cùng với đó, ông cũng đã đóng góp nhiều tập thơ với nội dung gần gũi, những vần thơ giản dị nhưng sâu lắng cho nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông là nhà thơ Lê Hùng - hiện đang là Phó chủ tịch BCH Câu lạc bộ Thơ Việt Nam.
                      Nhà thơ Lê Hùng tên thật là Lê Thế Hùng sinh ngày 06 tháng 01 năm 1940 tại thôn Đông Sàng, xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, TP. Hà Nội. Ông cảm thấy mình may mắn được sinh ra và lớn lên trên một vùng đất giàu văn hóa, trong một gia đình có truyền thống hiếu học. Chính những yếu tố ấy đã nuôi dưỡng tâm hồn ông trở nên giàu sức sáng tạo và một tinh thần ham học hỏi; ông bước đi từng bước và trải qua nhiều vị trí công việc khác nhau như: giáo viên, Trưởng phòng Hành chính tổng hợp Trường Trung cấp địa chất, phó phòng chuyên trách Đảng ủy, chuyên viên chính Liên đoàn Địa chất xạ - hiếm, Chuyên viên Cục địa chất Việt Nam. Trên mỗi cương vị, ông luôn cố gắng hoàn thành tốt công việc của mình. Dù công tác trong ngành địa chất nhưng ông lại rất có khiếu với thơ ca, ông bắt đầu tham gia sáng tác và có sáng tác đầu tay năm 1985, đó chính là bước ngoặt có ý nghĩa đánh dấu cho sự nghiệp sáng tác chuyên nghiệp của ông với bút danh Lê Hùng. Từ thời điểm đó, có thể thấy được trách nhiệm của ông với sự nghiệp cầm bút bằng sự hoạt động tích cực trong các phong trào báo chí, văn học. Ông tham gia sáng tác từ khi nghỉ hưu cho đến nay, và với thơ ca ông đã tìm được cho mình một chân trời riêng, có cơ hội bộc bạch và chia sẻ nỗi lòng của chính bản thân, nói lên những trải nghiệm và suy tư về vạn vật trên thế gian. Nhà thơ Lê Hùng và tình cảm dành cho Mẹ Mẹ ông: Cụ Tạ Thi Thi sinh năm 1018, nguyên quán tại xã Tiến Thủy, huyện Quỳnh Lưu tỉnh Nghệ An, cụ kết duyên với cụ ông Lê Thế Sinh, người làng Đông Sàng, xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây. Trải qua chế độ phong kiến, thực dân, cuộc đời của mẹ Tạ Thi Thi gắn với những gian truân, vất vả. Sau khi hòa bình lập lại ở miền Bắc, mẹ làm xã viên hợp tác xã phấn viết học sinh Phùng Sơn ở địa phương. Mẹ luôn là người cần mẫn, chịu thương, chịu khó, giản dị , tiết kiệm, hết lòng vì chồng, vì con. Nhiều thời gian chồng đi dạy học xa, mọi chuyện đều dồn lên đôi vai mẹ. Tuy vậy 8 người con (4 trai, 4 gái) đều được học hành đến nơi đến chốn. Khi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta bước vào giai đoạn ác liệt, cùng với hàng vạn thanh niên thời đó, lần lượt 3 con trai của Mẹ là Lê Trọng Dũng - Lê Việt Cường và Lê Ngọc Toàn theo tiếng gọi non sông lên đường nhập ngũ với ý chí quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Mẹ luôn mong ngóng tin con, hy vọng ngày các con trở về khi đất nước sạch bóng quân thù. Nhưng rồi lần lượt các anh Dũng- Cường đều hi sinh trên chiến trường trong vòng 5 năm. Lòng mẹ đau như cắt từng khúc ruột. Đau buồn, thương nhớ các con khiến sức khỏe của Mẹ giảm đi trông thấy. Nhưng ý chí, nghị lực và lòng tự hào của người mẹ có con hy sinh vì đất nước đã khiến mẹ mạnh mẽ hơn. Mẹ tiếp tục làm việc, cùng các con nuôi dạy các cháu nên người, tiếp tục sống để chứng kiến đất nước thống nhất, cuộc sống đổi thay, các con, cháu trưởng thành, phát triển. Mẹ vẫn thể hiện trách nhiệm cao với gia đình và đất nước. Ngày 20/5/2011, mặc dù tuổi cao bệnh nặng, mẹ vẫn nhờ con cháu đưa đến điểm bỏ phiếu bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 13 và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2011-2016. Niềm an ủi lớn đối với mẹ những năm cuối đời là năm 2009, sau 15 năm tìm kiếm của người thân và đồng đội, mẹ đã biết được nơi an nghỉ của Liệt sỹ Lê Trọng Dũng tại Nghĩa trang quốc gia đường 9 - Quảng Trị và năm 2011, hài cốt của liệt sỹ Lê Việt Cường đã được đưa từ Nghĩa trang Liệt sỹ huyện Dắc Tô (Kon Tum) về quê hương tại Nghĩa trang Nhổn-Từ Liêm - Hà Nội. Điều mong mỏi lớn nhất của mẹ sau khi các anh hy sinh đã được thực hiện. Thế rồi, ngày 27/1/2012, mẹ Tạ Thi Thi đã ra đi, hưởng thọ 95 tuổi. Việc ra đi của mẹ là một tổn thất lớn của gia đình, nhưng tấm gương của mẹ là bài học lớn về sự hy sinh, tính giản dị, sự cần cù, ý chí mạnh mẽ cho con cháu và cho tất cả chúng ta. Noi theo tấm gương suốt đời vì chồng, vì con và sự hy sinh của Mẹ cho đất nước, các con cháu của mẹ đều cố gắng học tập, rèn luyện phấn đấu trở thành đảng viên . Nhiều cháu nội, ngoại của mẹ đã trở thành những giáo sư, tiến sỹ, thạc sỹ, giảng viên đại học, kỹ sư, bác sỹ, nhà báo, luật sư… Ngày 1-12-2014, Mẹ Tạ Thi Thi đã được Chủ tịch Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam ra quyết định truy tặng danh hiệu Bà mẹ VIỆT NAM ANH HÙNG .Đây là sự ghi nhận hết sức ý nghĩa đối với công lao hy sinh, những gì quý giá nhất của Mẹ Tạ Thi Thi đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, là vinh dự lớn và niềm vui chung của gia đình, họ hàng và nhân dân địa phương. Thơ Lê Hùng với những cảm xúc tự nhiên nhất Nhà thơ Lê Hùng với những sáng tác đầy ắp kỷ niệm đã được sàng lọc qua thời gian, qua những thăng trầm. Lặng lẽ và an nhiên những vần thơ ấy đưa người đọc đến một thời đã xưa cũ với những kỷ niệm của tuổi thơ, thời niên thiếu hay khoảnh khắc đẹp nào đó được ghi lại. Chính vì vậy người đọc đã lĩnh hội những điều cực kỳ nhân văn; thơ ông hướng con người đến Chân – Thiện – Mỹ, hướng đến một ánh hào quang từ nơi nào giản dị và mộc mạc nhất. Thơ tác giả đầy ắp những kỷ niệm như vỉa quặng quý được sàng lọc qua thời gian, đến nay ta được đón đọc những vần thơ kim cương đầy chất nhân văn. Tự bạch về mình sau một chặng đường công tác, nhà thơ tự nhận thấy vui vì mình đã hiến dâng sức lực, trí tuệ cho đời, chữ Đức, chữ Tâm ngời sáng: "Chẳng thẹn hiến dâng thời tuổi trẻ Chân thành nguyện giữ mãi Đức – Tâm Bốn mươi tuổi Đảng là bốn mươi bông hoa ngạt ngào hương sắc, niềm vui nhân lên gấp triệu lần, niềm vui ấy có trời đất, tình yêu chứng giám, thật cao quý thiêng liêng:
                                    Mỗi bông hoa đánh dấu mỗi năm
                                   Con số ấy nhân niềm vui rạo rực
                                   Trái tim đỏ sáng lên nguồn đánh thức
                                   Và bên mình anh luôn có được em.                                                 (Những bông hoa em tặng)
                    Nhà thơ sinh ra và lớn lên trong một gia đình có cha là thầy giáo, từ bé được học hành tử tế, được cha mẹ chăm nom rèn rũa về đức độ. Cha mất đi, nỗi đau như mất một vũ trụ, nỗi buồn nhiều như gió mây, nỗi đau như nghìn kim đâm vào ruột, thương cha nước mưa trời không sánh nổi: Ba lần trời đất tuôn mưa Không bằng lệ ướt ngập bờ mi con (Cha đã đi rồi) Cha mất đi, mẹ già đã chín mươi tuổi vẫn là chỗ dựa cho các con, che chở cho các con, là niềm vui của con cháu: Mẹ già đã ngoại chín mươi Vẫn là nguồn cội cây đời cho con (Kỷ niệm về mẹ) Với thơ ông không ngại ngần thể hiện tâm sự của mình, ông nói lên nhẹ nhàng nhất không chút ngượng nghịu. Chính thơ đã mang lại cho ông cơ hội để viết về cha, nói cho mẹ, tâm tình cùng anh em suy nghĩ cũng như tình cảm ông dành cho những người thân của mình. Hai em trai đi bộ đội, hy sinh trên chiến trường, khi chưa tìm được mộ, ông viết những câu thơ đầy cảm động, nghẹn ngào, đọc lên mà rớm lệ:
                                      Những người thân không ai quên em
                                     Mỗi kỳ giỗ mọi người về tưởng niệm
                                    Nhìn đàn cháu bi bô nhảy lượn
                                    Lại thương em chưa làm bố một lần
                                                              (Lặng lẽ)
Giản dị và mộc mạc nhất có lẽ là những vần thơ nhà thơ Lê Hùng viết về quê hương, một vùng quê đang ngày một thay da đổi thịt, bởi vậy ông không khỏi tự hào và cất lên vài lời giới thiệu đầy sự hào sảng: Quê ta đó cánh đồng muối mặn Chạy vút dài xen lẫn ao tôm.  Hai sản vật của quê hương đã đem lại cuộc sống ấm no hạnh phúc cho dân làng và vì thế cụm từ “quê ta đó” như vừa là niềm vui náo nức vừa là lòng kiêu hãnh không cưỡng nổi của một người con quê hương. Rồi sau phút thăng hoa ông lại có những cảm nhận tinh tế hơn, cuối cùng là một chút bâng khuâng nhớ nhung nơi quê hương đã lâu không trở về:
                                            “Ơi quê ngoại xa mà gần đến thế
                                             Mỗi lần đi lại thêm nhớ bần thần
                                             Sao quên được giọng mặn mòi xứ Nghệ
                                             Giữ trọn lòng ơn mẹ ngàn năm !” 
                             Con người có thể đi cách xa quê hương ngàn vạn cây số nhưng trong tim họ quê hương vẫn gần lắm, gần gũi trong sâu thẳm tâm hồn. Chỉ qua một bài thơ ngắn ông đã đưa người đọc dạo chơi với nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau, chân thành và cũng hết sức thực tế đó không chỉ là nỗi niềm của riêng ông mà còn của nhiều người con xa quê. Thơ của ông xuất phát từ những thứ mộc mạc, giản đơn nhưng không hề đơn giản. Thực chất cái giản dị thơ ca nằm ở bề mặt ngôn từ, tình cảm kết tinh thuần túy, lối viết ....thơ xuất phát từ chân tâm thực ý, không quá màu mè, khoa trương. Ông bộc bạch: “Để thơ trở thành thơ, để nghệ thuật trở thành nghệ thuật, người làm thơ phải luôn ý thức: sáng tạo. Không ai đòi hỏi khuôn mẫu cho nghệ thuật, cũng không ai dạy nhà thơ phải phản ánh thế này, xúc động thế kia. Đấy là công việc của nhà làm thơ. Độc đáo luôn là yêu cầu muôn đời của văn chương nghệ thuật.” Với nhà thơ Lê Hùng: Thơ ca là để hưởng thụ, tạo nên thơ ca để thấy cuộc đời luôn đáng quý, tình người là đáng trọng, sự vô cùng của thế giới vật chất là điều mà con người mong cầu. Trên chặng đường của cuộc đời mình, có những trải nghiệm và những thăng trầm mà tất cả những điều ấy đều tạo nên cảm xúc để người ta tạo ra những đứa con tinh thần của mình. Ba mươi năm đồng hành cùng với thơ ca ông đã tạo cho riêng mình những đứa con vô giá, của riêng ông và được ông tạo nên từ những cảm xúc đặc biệt nhất, phải kể đến các tập thơ như: Kỷ niệm một thời (Nxb Hội Nhà văn Việt Nam, 2011); Những bài thơ còn dở (đang trong quá trình hoàn thành in ấn) và nhiều dự định hơn nữa được ông ấp ủ và xây dựng trong tương lai. Chia sẻ về tập thơ này, ông tâm sự: “Năm 2020 tôi được 80 tuổi và đã kinh qua 5 năm điều trị ung thư. Như thế niềm vui đã được nhân lên gấp bội. Để lại những bài thơ được nẩy nở trong quãng thời gian sống trên đời, một mai kia có ai đọc lại, sẽ cảm thông với một con người luôn có niềm tin vào mọi cái tốt đẹp trên cõi đời này. Tôi sẽ còn viết tiếp....” Những ai có dịp đọc bản 168 168 HERITAGE OF VIETNAMESE AND WORLD SCIENTISTS Phần II: Nhà khoa học - Tinh hoa hội tụ thảo “Những bài thơ còn dở” đều có một cảm xúc nhất định, tập thơ xoay quanh chủ để quen thuộc: Tổ quốc - Quê hương - Gia đình... trong đó có Người mẹ Việt Nam Anh Hùng, có các em là liệt sĩ, có người vợ tảo tần chịu thương chịu khó, có các cháu thành đạt, có bạn bè, có những người đồng tâm cùng chung tay trong Câu lạc bộ thơ Việt Nam... nhưng giọng thơ trăn trở, khắc khoải, vừa bỏng cháy yêu thương vừa như nuối tiếc một điều gì khi mình muốn làm nhiều cho cuộc đời rất đáng yêu và đáng sống này mà chưa làm được... Nhưng không thể cứ cầu toàn, trăn trở mãi. Ông quyết định cho in thi phẩm “Những bàÌ thơ còn dở”. Tập thơ được Nhà xuất bản Hội Nhà văn cấp phép ấn hành ngày 11 tháng 11 năm 2019. Thơ Lê Hùng tuy còn mộc mạc nhiều khi như là nhật ký, nhưng chân tình, không điệu đàng, không làm duyên, làm dáng. Đó là nét tâm hồn, là sự xao xuyến con tim của tác giả. Đặc biệt, ông đã từng đạt Giải nhì (không có giải nhất) và giải khuyến khích cuộc thi viết về ngành công nghiệp năm 2009, đó là điều không quá ngạc nhiên. Tâm hồn ấy, cách giãi bày ấy khiến người đọc cảm thông, vui buồn giận hờn cùng chủ thể, trân quý ông và thơ ông thưởng thức thơ ông với cả tấm lòng. Gia đình là nơi chắp cánh nghệ thuật thăng hoa Người bạn đời của ông dù không hoạt động ở lĩnh vực nghệ thuật nhưng bà rất thông cảm, chia sẻ với những khó khăn, vất vả… của chồng. Chia sẻ với tôi, ông cho biết: “Trước tiên, trong gia đình vợ chồng luôn mẫu mực trong các mối quan hệ. Mọi người thương yêu, đùm bọc, sống hòa thuận, tiến bộ và hạnh phúc, qua đó đã tạo môi trường giáo dục lành mạnh cho các con. Chúng tôi luôn có ý thức giữ gìn sự bền vững của gia đình, tự hòa giải các mâu thuẫn nội bộ để gia đình thực sự là tổ ấm của mỗi thành viên”. Không chỉ là một gia đình văn hóa mà còn là gia đình có truyền thống hiếu học; cụ thể gia đình ông dã có 3 thế hệ dạy học, hiện nay có 2 Phó Giáo sư; 3 Tiến sĩ và 1 Thạc sĩ. Năm 2013, gia đình ông là một trong 8 gia đình ở Hà Nội tham dự Hội nghị tuyên dương và dược nhận danh hiệu: “Gia đình văn hóa tiêu biểu, xuất sắc toàn quốc 2013”. Năm 2018 gia đình ông tiếp tục được nhận gia đình khuyến học đạt danh hiệu “Gia đình học tập tiêu biểu năm 2018” do Hội Khuyến học công nhận.
               Nhà thơ Nguyễn Trọng Hiếu đã sáng tác bài thơ nói về tinh thần hiếu học của gia đình nhà thơ Lê Hùng: Gia đình hiếu học (Tặng ông bà Hùng - Mùi Liên Đoàn Địa chất xạ - hiếm)
                                          Hùng - Mùi có 6 người con
                                          Trai,gái, dâu, rể vừa tròn ba đôi
                                           Hiền tài học giỏi rạng ngời
                                           Giáo sư. Tiến sỹ bốn người thành danh
                                           Dẫn đầu con cả Trần Anh
                                           Đại tá, tiến sỹ trong ngành y khoa
                                           Con dâu, con gái đều là
                                           Thạc sỹ, tiến sỹ xem ra nhất làng
                                           Gia đình hiếu học vẻ vang 
                                           Xứng danh con cháu của làng Đường Lâm
                                      Nhà thơ Lê Hùng tâm đắc: “Tôi có được như ngày hôm nay, được nhiều người yêu thơ trong cả nước biết đến, được bạn bè trong thi giới tín nhiệm… là nhờ vào sự cổ vũ, động viên, đồng cảm, chia sẻ của vợ. Sự phấn đấu của tôi thật nhỏ nhoi nếu đem so với những hy sinh của gia đình. Tôi rất hạnh phúc khi gia đình là điểm tựa tinh thần, là bệ phóng đưa tôi đi trọn nghiệp sáng tác”. Ông Nguyễn văn Liêm, cán bộ phụ trách phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng gia đình văn hóa Phường Xuân Phương, Quận Nam Tư Liêm đã nhận xét: “Gia đình ông Lê Hùng là một gia đình hiếm có bởi có cả những người con hy sinh cho Tổ quốc, cùng những con người học hành thành tài, giúp phát triển đất nước. Kể cả bây giờ dù có tuổi, ông Lê Hùng vẫn thể hiện sự biểu biết của mình tham gia xây dựng quê hương giàu đẹp, văn minh”. Có lẽ, chính sự bền bỉ, không ngại đi trên con đường đã có người cày xới của Nhà thơ Lê Hùng và cả những xông pha, trải nghiệm và thử nghiệm với thơ ca đã giúp ông định hình tên tuổi mình trong lòng người yêu thơ cả nước. Xin chúc ông sức khỏe để tiếp tục sáng tác
                                                                                                      MAI KHOA

DI SẢN CÁC NHÀ KHOA HỌC VIỆT NAM VÀ THẾ GIỚI United Nations Educational Scientific and Cultural Organization 1