Hồn Trèm –cuốn
sách viết về xâ Thụy Phương ( huyện Từ Liêm- Hà Nội).
Làng Trèm (Chèm)– xã Thụy
Phương thuộc huyện Từ Liêm một trong những làng quê Việt cổ kính nhất đang trên đường đổi mới,
mạnh bước xây dựng nông thôn mới, đang từng bước đô thị hóa với mội trường văn hóa mới.
Là người con sinh ra và lớn
lên ở làng Trèm-xã Thụy Phương ngày nay- tiến sỹ Đường Văn, tên khai sinh là
Nguyễn Văn Đường, sinh năm 1949, hiện đang sinh sống tai thôn Đại Đồng, xã Thụy
Phương, huyện Từ Liêm- Hà Nội.
Tiến sỹ Đường Văn có những
năm tháng tham gia chiến trường Quảng Trị ( 1972-1973), nhiều năm giảng dạy và
công tác tại trường Cao Đẳng Sư Phạm Hà Nội ( 1986-2009) sau khi bảo vệ thành
công luân án Tiến sỹ ngành Phương phâp giảng dạy văn học, ông trở thành phó chủ
nhiệm khoa xã hội của Trường Cao đẳng Sư Phạm Hà Nội cho đến khi nghỉ chế độ.
Trong những năm làm công tác
giảng dạy và nghiên cứu, tiến sỹ Đường Văn đã có những công trình nghiên cứu về
sư phạm có giá trị, như giáo trình văn học nước ngoài, phương pháp dạy học văn,
thiết kế bài giảng ngữ văn cho các trường THCS,THPT- chuẩn kiến thức môn ngữ
văn THCS và một số sách tham khảo về dạy và học môn ngữ văn. Ông cũng có nhiều
bài viết nghiên cứu, phê bình văn học, tản văn, thơ… được đăng tải trên các tạp
chí, báo TW và trong ngành.Nay về hưu, nhưng tiến sỹ khá hòa đồng với các phong
trào của địa phương, tham gia hoạt động trong hội CCB, NCT và thơ văn Hương
Chèm.
Với tấm lòng yêu mến tha
thiết quê hương làng Trèm-Thụy Phương, 2 năm trở lại đây ông đã tập trung thu
thập, biên tập lại những bài viết, bài báo, tản văn, bài nghiên cứu …. đã xuất
bản hàng chục năm qua để biên soan cuốn “ Hồn
Trèm”- tuyển tập tản văn, với phụ đề “Nhị thập bát tú Trèm Hương” xuất bản
vào tháng 11/2013.Tập sách dày trên 320 trang, khổ 16x24 cm, trình bày trang
nhã, với nhiều ảnh màu, đen trắng là tư liệu quý do tác giả tự sưu tầm.
Nội dung chính cuốn sách được
tác giả giới thiệu trong gần 300 trang những bài tản văn, nghiên cứu khá công
phu viết về các di tích đình, chùa, lễ
hội, cũng như về đền miếu, cánh đồng, dòng sông, cây cầu, và cả cái dốc Chèm.
Tập sách cũng giới thiệu về dòng họ Nguyễn về người làng Chem, về phương ngữ
Chèm…Ngoài ra tác giả cũng giới thiệu một số bài thơ, bài bình, cảm nhận của
các tác giả quan tâm đến làng Chèm.
Tuy tác giả rất khiêm tốn cho rằng những
bài viết của mình chỉ là những phác thảo ban đầu, nhưng chúng ta có thể cảm
nhận được tác giả đã dày công nghiên cứu, thu thập dữ liệu, bài viết và những
góp ý của các bậc cao niên, để viết nên một tập sách có dung lượng khá đồ sộ
như vậy.
Đặc biệt qua các bài viết, chúng ta càng
hiểu hơn về công đức của các bậc tiền nhân, như viết về Thành hoàng của 3 làng
Chèm, Hoàng, Mạc đều thơ Đức Thánh Trèm Lý Ông Trọng, một bậc công thần thời
Hùng Duệ vương thứ 18, bằng những chiến công giúp vua Hùng đánh thắng quân Tần
xâm lược đất Âu Lạc, dạy dân trồng trọt, chăn nuôi. Khi 2 nước hòa hiếu, Ông
được Vua Tần mời sang giúp đánh đuổi quân Hung Nô. Lý ông Trọng trở thành anh
hùng lưỡng quốc, sứ giả ngoại giao đầu tiên trong lịch sử bang giao Hoa-Việt.
Cuộc đời và sự nghiệp của Lý thánh Ông đã trở thành bài ca hào hùng, chói ngời
tinh thần đoàn kết, thượng võ của người dân làng Chèm thời cổ đại.
Những bài viết về chùa Chèm, bảo tháp làm
ta hiểu thêm về nét đẹp, độc đáo của nền kiến trúc cổ, có giá trị về tôn giáo,
lịch sử, văn hóa trên đất Từ Liêm.
Tác giả cũng dày công viết về nhiều đặc
điểm địa lý của làng Chèm như dòng sông, ao làng, giếng, đề, cầu, đường, nhà
bếp….với những trải nghiệm thú vị giữa xưa và nay, quá khứ và hiện tại, khiến
chung ta càng thêm yêu mến, lưu luyến dáng vẻ thân quen của làng quê Việt Nam
nói chung một thời xa xưa.
Trong bài viết về đặc sản
phương ngữ Trèm, tác giả cho ta hiểu hơn
về một điều đặc biệt về nguồn gốc cổ của Từ Liêm. Theo tác giả, làng Trèm ( hay
Chèm) là tên Nôm cổ, có gốc từ chữ Pơlem
hoặc T,Lem đọc thành T” Liêm, có từ thời Bắc thuộc, tiếng Việt đã bị Hán hóa
cách viết về sau được đọc thành Từ Liêm ngày nay.
Điều thú vị này làm ta nhớ
lại, trong cuốn “Từ Liêm đăng khoa lục” do UBND Huyện Từ Liêm xuất bản năm
2010, có viết :” Huyện Từ Liêm, nguyên là đất Luy Lâu, đời Hán. Đời nhà Tùy đổi
là huyện Giao Chỉ, năm 621 đời Đường đặt thành châu Từ Liêm. Đời nhà Minh Từ
Liêm thuộc phủ Giao Châu, thời nhà Lê (1640) thuộc phủ Quốc Oai. Năm 1831, vua Minh Mạng nhà
Nguyễn chuyển Từ Liêm về phủ Hoài Đức.
Sau này, Từ Liêm thành huyện trực thuộc thủ đô Hà Nội.
Có thể cảm nhận một điều, từ
tên cổ Từ Liêm mà nhân dân ta rất đồng tình với đề xuất của lãnh đạo Huyện Từ
Liêm và thành phố Hà Nội giữ nguyên tên Từ Liêm trong việc điều chỉnh thành 2
quận mới vừa qua.
Trở lại cuốn sách”Hồn Trèm”
của tác giả Đường Văn, ngoài những địa danh, những cảnh vật ghi nhiều dấu ấn,
thì các bài viết về con người làng Chèm, về Từ Liêm, thể hiện tình cảm sâu sắc
đến những con người trên quê hương mình. Viết về truyền thống làng Chèm, tác
giả nêu lên đó là truyền thống đoàn kết thượng võ anh hùng, cần cù hiếu học,
đất Chèm cũng là vùng quê hiếu khách, có duyên đãi ngoại.
Đó là hồn cốt của đất Chèm
như bài thơ của tác giả Đặng quốc Việt đã viết :
Đất Trèm sinh Lý
Thánh Ông
Thế Trèm hùng vĩ-Thăng Long –
Nhị Hà.
Vị Trèm - giò lụa
tiếng xa
Thơ tình thức tỉnh hồn ta
hương Trèm.
Tập sách “ Hồn Trèm” của tác
giả tiến sỹ Đường Văn tuy chưa được phổ biến rộng rãi, nhưng đã được nhiều
người hâm mộ và tìm hiểu. Bởi vì đất làng Chèm-Thụy Phương cũng như Từ Liêm
chúng ta đâu đâu cũng có nét đẹp riêng, có truyền thống lâu đời và nguồn gốc
sâu xa. Từ tên làng, giếng nước, ngôi đình, dòng họ, con người của từng xã,
từng làng chắc chắn chúng ta còn phát hiện thêm nhiều nét mới, cái đó nói lên
vì sao những sản vật của Từ Liêm đã nổi tiêng cho đến hôm nay, đó là giò Chèm,
nem Vẽ, cam Canh, bưởi Diễn, hồng xiêmXuân Đỉnh, cũng như ‘ Mỗ,La,Canh,Cót” tứ
danh hương.
Linh hồn, tinh hoa, bản sắc
văn hóa Làng Trèm được tiến sỹ Đường Văn giới thiệu, chắc chắn gợi mở cho những
người làm công tác lịch sử, quản lý văn hóa nghệ thuật có hướng đi sắp tới để
góp phần gìn giữ, phát huy giá trị truyền thống văn hóa của mỗi làng quê và Từ
Liêm nói chung, để mãi mãi lưu giữ nét đẹp của quê hương trong lòng mỗi người
dân Từ Liêm và các thế hệ mai sau./.( 2/1/2014)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét