Những kỷ niệm được tôi luyện trong bể đời bẩy mươi năm buồn vui, hờn giận, cho ta những viên ngọc quý, cho ta những câu thơ đẹp, câu thơ ấn tượng trong trí nhớ.
Tự bạch về mình sau một chặng đường công tác, nhà thơ tự nhận thấy vui vì mình đã hiến dâng sức lực, trí tuệ cho đời, chữ Đức, chữ Tâm ngời sáng :
Chẳng thẹn hiến dâng thời tuổi trẻ
Chân thành nguyện giữ mãi Đức- Tâm
Bốn mươi tuổi Đảng là bốn mươi bông hoa ngạt ngào hương sắc, niềm vui nhân lên gấp triệu lần, niềm vui ấy có trời đất, tình yêu chứng giám, thật cao quý thiêng liêng:
Mỗi bông hoa đánh dấu mỗi năm
Con số ấy nhân niềm vui rạo rực
Trái tim đỏ sáng lên nguồn đánh thức
Và bên mình anh luôn có được em.
( Những bông hoa em tặng)
Nhà thơ sinh ra và lớn lên trong một gia đình có cha là thầy giáo, từ bé được học hành tử tế, được cha mẹ chăm nom rèn rũa về đức độ.Cha mất đi, nỗi đau như mất một vũ trụ, nỗi buồn nhiều như gió mây, nỗi đau như nghìn kim đâm vào ruột, thương cha nước mưa trời không sánh nổi:
Ba lần trời đất tuôn mưa
Không bằng lệ ướt ngập bờ mi con
( Cha đã đi rồi)
Cha mất đi, mẹ già dã chín mươi tuổi vẫn là chỗ dựa cho các con, che chở cho các con, là niềm vui của con cháu :
Mẹ già đã ngoại chín mươi
Vẫn là nguồn cội cây đời cho con
( Kỷ niệm về mẹ)
Hai em trai đi bộ đội, hy sinh trên chiến trường, khi chưa tìm được mộ chí, anh viết những câu thơ đầy cảm động, nghẹn ngào, đọc lên mà rớm lệ:
Những người thân không ai quên em
Mỗi kỳ giỗ mọi người về tưởng niệm
Nhìn đàn cháu bi bô nhảy lượn
Lại thương em chưa làm bố một lần
( Lặng lẽ)
Hay anh cám ơn những vong linh liệt sỹ, cám ơn người dân đã giúp tìm thấy mộ em :
Cám ơn những liệt sỹ Trường Sơn-Thành Cổ
Đã dẫn đường hướng tới tâm linh
Người Quảng Trị thân ái nhiệt tình
Đùm bọc, tiếp cho tôi thêm sức mạnh
( Tìm thấy em)
Về quê nội anh thấy bao kỉ niệm, nhớ đêm trăng đẹp, bóng đa, sân chùa, nhớ đêm hát chèo, nhớ ao làng đùa nghịch, mái đình làng :
Mái đình cong vút gươm thề
Hàng cau lay động mơ về cõi xưa
Câu thơ vừa hay vừa đẹp, lại chứa đầy ơn huệ.
Hay: Maí nhà tranh cọ liêu xiêu
Mẹ già giữ lưả khói chiều xanh lam
( Tiếng quê)
Câu thơ thật đầm ấm, nói lên được cái vĩ đại của người mẹ già trong cái bình thường của cuộc sống hàng ngày.
Nói về mối tình thầm kín ở quê tác giả viết:
Một đời chưa ngỏ hẹn hò
Ví xoan còn vẳng bên bờ ruộng sâu
( Nhớ về quê mẹ)
Câu thơ mộc mạc mà ngân nga.
Nói về tuổi thơ biết bao trò đùa nghịch nậơm, chơi trò cưới xin, gặp lại kỉ niệm xưa , lòng tác giả vẫn xao xuyến, bối rối :
Để nay gặp lại ngỡ ngàng
Thẹn thùng nhớ lễ tơ hồng năm nao
( Kỉ niệm tuổi thơ)
Đêm hành quân, có ánh trăng cùng đi, tay chạm tay, giấu sự lạ lùng vào nụ cười kín đáo, duyên mà lạc quan yêu đời, yêu nghề:
Chạm tay nhau khe khẽ cười
Trăng khuya lẽo đẽo theo người hành quân
( Đêm hành quân)
Xa nhà đi tìm tài nguyên quý, sờ tay vuốt ve hòn đá, như vuốt ve một mối tình quê, trong lòng rung lên nỗi nhớ quê hương, gia đình, bạn bè :
Tay anh ve vuốt hòn đá lạnh
Bỗng chợt rung lên nỗi nhớ nhà
( Đá lạnh)
Nghe tiếng sương đêm rơi, tiếng chim khắc khoải là hình bóng quê hương lại hiện lên trong giấc ngủ :
Sương đêm đập lá lùng bùng
Tiếng chim khắc khoải ngập ngừng gần xa
Chập chờn hình ảnh quê nhà
Khóm tre, giếng nước,cây đa mái đình
( Đêm ngủ rừng)
Lên thăm K9-Đá Chông , một di tích lịch sử thiêng liêng, nơi Bác làm việc và yên nghỉ, tác giả bồi hồi xúc động, viết lên những câu thơ hồn cốt, cảnh tình lồng vào nhau, lặng yên lắng nghe từng bước chân Bác lên những hòn sỏi còn lưu giữ lại.Trước nhà còn tiểu cảnh, hòn non bộ, Bác thường ngắm còn đó. Chú rùa còn ngơ ngác khi không còn thấy Bác, ba ngọn Đá Chông nhọn hoắt như ba lưỡi gươm thề, ngày ngày vẫn được thiên nhiên mài dũa như thể hiện quyết tâm giữ gìn chân lý" Không có gì quý hơn Độc lập-Tự do" .Lời Bác dạy đã thành trùng điệp như dãy Trường Sơn :
Sỏi êm dấu gót Bác qua
Hòn non Tản vẫn chú rùa ngẩn ngơ
Đá Chông mài gió bốn mùa
Nhà sàn in bóng trăng lùa gợi thơ
( Thăm K9-đá Chông)
Bác về cõi vĩnh hằng hoà vào sắc xanh của núi Ba Vì, hoà vào thơ ca của dân tộc. Chúng ta nhìn vào trời xanh, nhìn ra biển cả, nhìn núi nhìn sông, nhìn đất là ta gặp Bác, đọc thơ Bác. Thăm K9-Đá Chông là một bài thơ đáng nhớ, đáng ghi nhận những câu thơ hay.
Càng đi sâu vào " Kỷ niệm một thời" ta bắt gặp những kỷ niêm của ta trong đó, kỷ niệm tuổi thơ, tình thầy trò, cảm nhận cái đẹp con người, thiên nhiên, đất nước, lịch sử văn hoá, gương những người anh hùng. Tình cảm của những người lao động, đặc biệt là những người công nhân mỏ "Khai lửa hồng trong đất" hay "Ngọn lửa xanh sáng từ lớp quặng"
Đọc "Kỷ niệm một thời" cho ta hưởng một bữa tiệc về hoài niệm.Trong tầng vỉa thơ, bắt gặp những câu thơ như viên ngọc quý trong lớp đất đá, bắt gặp hương của rừng, của núi, đậm chất men say của tình , của thơ :
Em từ xóm núi về đây
Hương rừng ngọt dậm men say ùa về
( Hương rừng)
Hà Nội ngày 1 tháng 5 năm 2012
Việt Hồng
"
.
